سازمان خوار بار و کشاورزی ملل متحد (فائو)، قنات در ایران را بطور رسمی در فهرست میراث جهانی کشاورزی قرار داد.

ثبت قنات ایران به عنوان میراث جهانی کشاورزی به دنبال یک کار منسجم وعلمی توسط یک کمیته تخصصی متشکل از کارشناسان و پژوهشگران وزارت جهاد کشاورزی (موسسه پژوهش های برنامه ریزی و اقتصاد کشاورزی) و بخش غیردولتی با تخصص های مختلف و ذیربط در تاریخ نهم اردیبهشت ماه سال جاری در فائو صورت گرفت.

ˈاستفانو گرگیˈ عضو کمیته علمی واجرایی میراث کشاورزی جهانی دراین باره اظهارکرد : قنات در ایران که قدمتی چند هزار ساله دارد مهمترین منبع آبی کشاورزی در مناطق کویری است و این سیستم در اطراف برخی از شهرهای ایران مانند کاشان اعجاب انگیز است.

علی کیانی راد معاون پژوهشی موسسه پژوهش های برنامه ریزی و اقتصاد کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی که به همراه محمد رضا حائری محقق سازه های تاریخی و قنات در این مراسم درمقر فائو در رم حضور داشت، گفت: ابتکار میراث کشاورزی با اهمیت جهانی (GIAHS) نخستین بار از سوی فائو و در سال 2002 میلادی در طی نشست جهانی توسعه پایدار در آفریقای جنوبی ارایه شد واین اقدام یک چارچوب جامع سیاستگذاری واجرا را برای شناخت و حفاظت پویا ازسیستم های کشاورزی درجهان، که می تواند به عنوان میراث جهانی کشاورزی مطرح شوند، فراهم می کند.

گفتنی است که طولانی ترین قنات درجهان وعمیق ترین ˈمادر چاهˈ در شهرستان گناباد با نام قنات قصبه قرار دارد که تاریخ کندن آن به دورهٔ هخامنشی و یا قبل از آن می رسد. ایرانیان باستان درچندین هزارسال قبل دست به این ابتکار جدید زده وآن را کاریز یا کهریز نامگذاری کردند.

با این اختراع بی نظیر درجهان می توان مقدار قابل توجهی از آب های زیر زمینی را جمع آوری کرد وبه سطح زمین رساند. آب قنات همانند چشمه های طبیعی درتمام طول سال و بدون هیچ ابزاری از درون زمین به سطح زمین جاری می شود و در کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد .

کاریز که توسط کندی کاران مقنیان ایرانی اختراع شده، هزاران سال قدمت دارد. این حرفه به همراه خود ساعت آبی وآسیاب آبی را نیز به همراه آورده است قدمت بسیاری از کاریزهای ایران تا شش هزار سال می رسد و عمری برابر با تاریخ کهن ایران دارد.

با وجود این که چندین هزار سال از اختراع آن می گذرد اما هنوز از این روش در قسمت مهمی ازروستاها ومناطق مسکونی وکشاورزی و دامداری کشوراستفاده می شود و حتی رکن اصلی کشت و زرع در نواحی خشک است.

این اختراع که امروزه شهرت جهانی پیدا کرده، بعدها از ایران به بسیاری از کشورهای جهان انتقال یافته و مورد استفادهٔ مردم در دیگر نقاط دنیا قرار گرفته است.