Bệnh Viêm da nổi cục (LSD) là một bệnh virus lây qua véc tơ, ảnh hưởng đến trâu, bò nuôi và có đặc điểm là xuất hiện các nốt sần trên da. Căn bệnh này có thể gây ra thiệt hại kinh tế đáng kể ở các nước khi bệnh xuất hiện do ảnh hưởng nặng nề đến năng suất (sản xuất thịt, sản lượng sữa và các điều kiện sức khỏe và phúc lợi của động vật) và gián đoạn thương mại.

Ngoài các vật trung gian truyền bệnh, sự lây truyền có thể xảy ra khi con vật sử dụng thức ăn hoặc nước uống bị ô nhiễm, tiếp xúc trực tiếp giữa động vật, giao phối tự nhiên hoặc thụ tinh nhân tạo. Sự lây lan có liên quan nhiều đến các khía cạnh theo mùa, quần thể vật trung gian truyền bệnh và sự di chuyển của động vật. Mặc dù có nhiều loại vắc xin thương mại có sẵn, với mức độ hiệu quả trong phòng bệnh còn khác nhau, tiêm phòng quy mô lớn với phạm vi địa lý rộng vẫn là cách hiệu quả nhất để hạn chế sự lây lan của căn bệnh này.  

Tình hình dịch bệnh ở Châu Á Vào tháng 7 năm 2019, LSD được báo cáo lần đầu tiên tại Bangladesh với các ổ dịch ở nhiều khu vực của đất nước. Năm 2019, căn bệnh này cũng được báo cáo lần đầu tiên ở Trung Quốc (tháng 8 năm 2019) và ở Ấn Độ (tháng 11 năm 2019). Vào tháng 7 năm 2020, LSD lại được báo cáo tại Trung Quốc. Tại đây, từ ngày 15/7 đến 15/8/2020, có 5 ổ dịch LSD đã được báo cáo, ở quận Leye (ngày 15/7) và quận Tianlin (ngày 20/7) ở thành phố Baise. Ngoài ra, 19 ổ dịch tại Đài Loan đã được báo cáo vào ngày 6/8/2020. Trung Quốc đang tiến hành tiêm phòng khẩn cấp.

Ở các vùng Tây, Trung Á và Kavkaz, LSD tiếp tục được báo cáo ở Gruzia, Cộng hòa Hồi giáo Iran, Iraq, Oman, Ả Rập Xê Út, Thổ Nhĩ Kỳ, Israel, Bờ Tây và Syria trong giai đoạn 2018-2019 và trong năm 2016 -2017, căn bệnh này cũng được báo cáo từ Gruzia, Armenia, Jordan, Kuwait, Oman, Saudi Arabia và lần đầu tiên là từ Kazakhstan. Trong năm 2014-2015 LSD cũng đã được báo cáo ở Armenia, Azerbaijan, ở đảo Cyprus (trong các khu vực không được  kiểm soát hiệu quả của Cộng hòa Síp), Thổ Nhĩ Kỳ, Kuwait, Cộng hòa Hồi giáo Iran, Iraq, Bahrain, Kuwait, Oman và Ả Rập Saudi. LSD được xem là hiện diện rộng rãi ở Thổ Nhĩ Kỳ, nơi có 131 ổ dịch bùng phát trong năm 2019.

Các vụ LSD đã giảm từ năm 2014 đến năm 2016 (khi kế hoạch hỗ trợ 100% và các chiến dịch tiêm vắc xin bắt buộc được áp dụng), nhưng sau đó, từ năm 2017 đến năm 2019, số lượng các đợt bùng phát được báo cáo bắt đầu tăng lên.   Đánh giá rủi ro Kết quả đánh giá rủi ro sơ bộ cho thấy nguy cơ LSD xâm nhập và lây lan vào Việt Nam là cao với độ không chắc chắn từ thấp đến trung bình. Sự lây lan ngắn có thể xảy ra nhanh chóng và tiếp tục tiến triển từ Trung Quốc qua các vật trung gian. Sự lây lan lâu dài hơn có thể xảy ra thông qua buôn bán không chính thức trâu / bò (xe tải hoặc đi bộ) do Trung Quốc không xuất khẩu sang Việt Nam. Nếu buôn bán không chính thức xảy ra với xe tải, các vectơ cũng có thể được vận chuyển đến Việt Nam. Sản phẩm Trâu / Bò không tạo thành rủi ro lớn nếu so với buôn bán động vật sống / véc tơ.    

Hành động của FAO Việt Nam

FAO Việt Nam đã làm việc chặt chẽ với Cục Thú y Việt Nam (Cục Thú y) để nâng cao nhận thức về căn bệnh này, đánh giá hiện trạng và quản lý rủi ro xâm nhập và lây lan của LSD: 

• Tài liệu truyền thông rủi ro được chia sẻ (bằng tiếng Việt) về nhận biết LSD cho nông dân và bác sĩ thú y;
• Tăng cường kiểm soát vận chuyển động vật và buôn bán sản phẩm động vật (bao gồm cả tinh dịch);    
• Tăng cường các biện pháp an toàn sinh học tại các điểm kiểm soát biên giới (ví dụ như tại các trạm kiểm dịch, giám sát động vật).

Tại FAO Rome, Nhóm điều phối sự cố (ICG) đã được kích hoạt vào tháng 12 năm 2019 bao gồm Ấn Độ và Bangladesh và đã được mở rộng ra toàn châu Á.