[Монгол хэл дээрх мэдээг доод хэсгээс уншина уу]

Livestock is a true lifeline for the people of Mongolia – livestock comprises almost 10 percent of export earnings, 80 percent of total agricultural production, 35 percent of the total labour force and, not to forget, an invaluable cultural heritage. Yet, Mongolia faces the sustainability challenge and is currently in a downward spiral of climate change, overstocking and depleting natural resources that threaten this lifeline. In order to address the challenge, the Ministry of Food, Agriculture and Light Industry (MoFALI) has implemented an Investors Forum in collaboration with FAO for specific proposals aligned with the Mongolian Agenda for Sustainable Livestock (MASL). The Forum took place on 29 of October at the Blue Sky Hotel and brought over 70 participants from various sectors together including public, private, donors, academia, NGOs, inter-governmental and multi-lateral organizations.

MASL in a nutshell for newcomers: MASL is an ambitious action plan with five cross-cutting goals that support the sustainable development of the Mongolian livestock sector and are aligned with the UN Sustainable Development Goals. The MASL has been approved by the MoFALI in 2018 following the global meeting of the Global Agenda for Sustainable Livestock (GASL) in Ulaanbaatar. In fact, Mongolia is the first country in the world that translated the global multistakeholder approach from GASL into a national context. The MASL action plan is openly accessible online in Mongolian and English language at the MASL webpage.  

The forum was opened by Mr. Ulaan, Minister of Food, Agriculture and Light Industry, followed by Mr. Vinod Ahuja, FAO Representative Mongolia and Mr. Fritz Schneider, Chair of the Global Agenda for Sustainable Livestock (per video message). The troika was united in their call for more partnership across sectors to tackle the challenges in the Mongolian livestock sector.

Following the opening, Mr. Jambaltseren, Acting State Secretary at MoFALI, provided an introduction to MASL and presented the current progress. Over the past months, MASL has specifically been collecting information on all relevant stakeholders and activities that contribute to the sustainable development of the livestock sector in Mongolia. Based on this mapping, needs could be identified and translated into specific project proposals, which were presented by Mr. Batmunkh, Director of Livestock Development Policy and Coordination Department, MoFALI. In broad strokes, the proposals focused on a) livestock value chain development, b) antimicrobial resistance in animals, c) youth employment in rural areas and d) dairy sector development.

While the benefit of MASL as overarching framework for livestock development was recognized, ideas arose on how to use MASL as a model for improving stakeholder coordination. MoFALI has worked on this with FAO over the past months and developed a huge MASL Matrix that includes over 50 stakeholders and their respective activities in the Mongolian livestock sector. Since the MASL Matrix is too bulky for convenient use on a regular basis, FAO has started to pilot a web-based application to allow for easier information access and sharing with all stakeholders. During the forum, Mr. Martin Heilmann from FAO presented the application, which is currently in pilot stage available here. The application was well received and serves as starting point for improving not only stakeholder coordination but also for enhancing evidence-based investment and resource-efficiency. 

The meeting was concluded by a lively panel discussion on “The livestock sustainability challenge in Mongolia” moderated by Ms. Suzanna Sumkhuu, Senior Specialist, Development Policy and Planning Department at the National Development Agency. Panelists included Mr. T. Jambaltseren, Mr. Vinod Ahuja (FAOR), Mr. Ganzorig Gonchigsumlaa (MULS), Ms Batkhishig (Country Director SFA) and Marc A. Tassé (Director of Programs, Mercy Corps Mongolia).

FAO congratulates MoFALI and all participants, presenters and panelists for their contribution to this event. We further thank GASL for the financial support that made this forum possible and look forward supporting Mongolia in building a sustainable livestock sector! If you are interested in joining the efforts through MASL, please contact Mr. Munkhnasan Tsevegmed ([email protected]) or Ms. Otgontuya Sukhbaatar ([email protected])

More photos and presentations from the event are available here along with a video here. 

Мал аж ахуйн тогтвортой хөгжлийн төлөвлөгөө- тус салбарт оролцогч талуудыг зохицуулах загвар уу?

Мал аж ахуйн салбар нь Монголын ард түмний амьдралыг тэтгэдэг- экспортын орлогын 10 хувь,  хөдөө аж ахуйн салбарын нийт үйлдвэрлэлийн 80 хувь, ажиллах хүчний 35 хувийг бүрдүүлдэг  соёлын үнэт өв юм. Гэвч өнөөдөр Монгол улсын амьдралыг тэтгэгч энэ салбарын тогтвортой байдалд цаг уурын өөрчлөлт, өсөж буй малын тоо толгой, шавхагдаж буй байгалийн баялаг зэргээс үүдэлтэй бэрхшэээл тулгараад байна. Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яам энэхүү асуудалд анхаарлаа хандуулж мал аж ахуйн тогтвортой хөгжлийн төлөвлөгөө (МААТХТ)-тэй уялдуулан боловсруулсан тодорхой төслүүдийн саналыг танилцуулах зорилгоор НҮБ-ын Хүнс, хөдөө аж ахуйн байгууллагатай хамтран хөрөнгө оруулагчдын форумыг зохион байгуулав. Энэхүү форум нь 10 дугаар сарын 29-ний өдөр Блю Скай зочид буудалд зохион байгуулагдаж, салбар бүрээс 70 гаруй оролцогчдыг нэгтгэж чадсан байна.

МААТХТ –ийн талаар товчхон хэлэхэд: МААТХТ нь НҮБ-ын Тогтвортой хөгжлийн зорилтуудтай уялдсан Монгол улсын мал аж ахуйн салбарын тогтвортой хөгжлийг дэмжих таван зорилго бүхий өргөн цар хүрээг хамарсан үйл ажиллагааны төлөвлөгөө юм. Энэхүү төлөвлөгөө нь Монгол улсын нийслэл Улаанбаатар хотноо зохион байгуулагдсан “Даян дэлхийн тогтвортой мал аж ахуйн хөтөлбөр”-ийн олон талт түншүүдийн уулзалтын мөрөөр 2018 онд ХХААХҮЯ-наас баталсан. Чухамдаа, Монгол Улс нь олон талт түншлэл бүхий “Даян дэлхийн тогтвортой мал аж ахуйн хөтөлбөр”-ийн арга замыг үндэсний хэмжээнд нэвтрүүлсэн анхны улс юм. Энэхүү үйл ажиллагааны төлөвлөгөөг МААТХТ цахим хуудсанаас Монгол болон Англи хэлээр үзэх боломжтой.

Тус форумыг ХХААХҮ-ийн сайд Ч.Улаан, НҮБ-ын ХХААБ-ын Монгол дахь суурин төлөөлөгч Винод Ахужа нар нээж үг хэлсэн бөгөөд “Даян дэлхийн тогтвортой мал аж ахуйн хөтөлбөр”-ийн дарга Фритц Шнайдэр видео мэндчилгээ дэвшүүлэв. Эдгээр нь хэлсэн үгэндээ Монгол улсын  мал аж ахуйн салбарт тулгарч буй бэрхшээлийг шийдвэрлэхийн тулд түншлэлийг илүү сайн болгохын чухалыг онцолж байв.

Нээлтийн дараа, ХХААХҮЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн даргын албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгч Т.Жамбалцэрэн МААТХТ болон түүний хэрэгжилтийн өнөөгийн байдлыг танилцуулав.  Өнгөрсөн хугацаанд МААТХТ нь Монгол улсын мал аж ахуйн салбарын тогтвортой хөгжилд хувь нэмрээ оруулж буй бүхий л холбогдох талуудын үйл ажиллагааны талаарх мэдээллийг нэгтгэхийг зорьсоор ирсэн. Форумын үеэр ХХААХҮЯ-ны Мал аж ахуйн бодлого, зохицуулалтын газрын дарга Д.Батмөнх энэхүү нэгтгэсэн зураглалыг үндэслэн хэрэгцээ шаардлагыг тодорхойлж боловсруулсан тодорхой төслийн саналыг танилцуулав. ХХААХҮЯ-ны эдгээр санал нь a) мал аж ахуйн салбарт нэмүү өртгийг хөгжүүлэх, b) малын антибиотикт тэсвэртэй байдлыг багасгах c) хөдөөгийн залуучуудын ажил эрхлэлт d) сүүний салбарыг хөгжүүлэх зэрэгт чиглэгдсэн байв.

MААТХТ-нь мал аж ахуйг хөгжүүлэх томоохон цар хүрээний бичиг баримт хэмээн тодорхойлсон бөгөөд  энэ нь тус салбарт оролцогч талуудын зохицуулалтыг сайжруулах загвар юм. Өнгөрсөн хугацаанд ХХААХҮЯ нь НҮБ-ын ХХААБ-тай хамтран монгол улсын хөдөө аж ахуйн салбарт үйл ажиллагаа явуулж буй 50 гаруй оролцогч талуудын үйл ажиллагааг тусгасан томоохон матрицийг боловсруулаад байна. энэхүү матриц нь энгийн хэрэглээнд ашиглахад их нүсэр тул НҮБ-ын ХХААБ нь цахимд суурилсан програмыг туршиж эхэлсэн бөгөөд энэ нь бүх оролцогч талуудад мэдээллийг хялбархан авах боломжийг олгож байна. форумын үеэр энэхүү туршилтийн цахим хуудсыг эндээс НҮБ-ын ХХААБ-ын мэргэжилтэн Мартин Хайлмэн танилцуулав. Энэхүү цахим программ нь оролцогч талуудын уялдааг зохицуулахаас гадна нотолгоонд суурилсан хөрөнгө оруулалт, нөөц- үр өгөөжийг сайжруулах эхлэл гэж үзсэн.

 Форумын үеэр “Монгол Улсын мал аж ахуйн салбарт тулгамдаж буй бэрхшээл” сэдвийн хүрээнд хэлэлцүүлэг өрнүүлсэн бөгөөд хэлэлцүүлгийг Үндэсний хөгжлийн газрын Хөгжлийн бодлого, төлөвлөлтийн газрын ахлах мэргэжилтэн Сюзана удирдаж, хэлэлцүүлэгт ХХААХҮЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн даргын албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгч Т.Жамбалцэрэн, НҮБ-ын ХХААБ-ын суурин төлөөлөгч Винод Ахужа, ХААИС-ийн Эдийн засгийн бизнесийн сургуулийн сургалтын хөтөлбөрийн эрхлэгч Г.Ганзориг, Тогтвортой ноос, ноолуурын эвсэл ТББ-ын захирал Б.Батхишиг, Мерси Кор ОУБ-ын хөтөлбөрийн захирал Марк Тас нар оролцов.

НҮБ-ын ХХААБ нь энэхүү арга хэмжээнд оролцсон ХХААХҮЯ болон бүх оролцогч, илтгэгч болон хэлэлцүүлэг өрнүүлэгчдэд талархсанаа илэрхийлэв. Бид та бүхнийг Монгол улсын мал аж ахуйн салбарын тогтвортой хөгжлийг дэмжинэ хэмээн найдаж байна. МААТХТ-ний талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл авахыг хүсвэл Ц.Мөнхнасан (munkhnasan20259(at)gmail.com) эсвэл С.Отгонтуяа (Otgontuya.sukhbaatar(at)fao.org ) цахим хаягаар холбогдож болно.

Форумын зураг болон илтгэгчдийн танилцуулга, мөн цахим мэдээг эндээс үзэх боломжтой.